-
7. Waanzin aan het einde van de aarde
Een nieuwe Strook met iets wat ik heb getekend, gelezen en geluisterd:
Tekenen
Tijdens het lezen tekende ik de Belgica, vast in het pakijs, in mijn notitieboek. Lezen
Waanzin aan het einde van de aarde, van Julian Sancton, is een fantastisch waargebeurd reisverhaal over de Antarctische expeditie van de Belgica eind 19e eeuw. De poolreizigers, waaronder Roald Amundsen, overleven een donkere winter op Antarctica nadat het schip komt vast te zitten in het pakijs.
Daar, geïsoleerd in het donker zonder daglicht, wordt er alles aan gedaan om niet helemaal gek te worden. Het hele boek blijft spannend hoe het afloopt. Of zoals de lyrische recensie van de Volkskrant het verwoord:
Was het genoeg om te overleven? In elk geval overleefden Cook en Amundsen: het boek opent met een ontmoeting tussen beiden die jaren later plaatvond. En de rest? Meer vertellen zou tot spoilers leiden – wat bij een non-fictieboek toch zelden het geval is. Kortom: lees zelf en huiver.
Absoluut een van mijn lievelingsboeken.
Luisteren
Het Ierse Fontaines D.C. groeide afgelopen jaren uit tot een van de grootste bands van het moment. Ze staan dit jaar als headliner op Werchter, Roskilde en Lowlands. Op zijn solo album Chaos for the Fly toont frontman Grian Chatten een totaal andere kant. Van de woedende postpunk van zijn band is niets terug te vinden. Trompetten, strijkers, achtergrondzangeressen en zelfs een waltz. Wel herken je de kenmerkende Ierse melancholie. In het nummer Salt Throwers off a Truck waan je je in een Ierse pub waar folk klassiekers worden gespeeld die al generaties aan elkaar worden doorgeven. Met het bombastische Fairlies als afsluiter van de avond.
Er wordt hard gewerkt aan een nieuwe natuur-historische tekening met duizenden stipjes. Ik heb nog flink wat uren te gaan. Hopelijk kan ik hem volgende week hier delen. Tot dan!
-
6. Beebe’s Bathysphere
De laatste echte ontdekkingsreiziger
Het beschermen van de diepzee is niet enkel natuurliefhebberij, maar ook essentieel1 voor de rest van de planeet. Vanwege de Oceaantop staat daarom alles wat ik heb getekend, gelezen en geluisterd in het teken van de ontdekkingsreiziger die deze verborgen wereld in kaart bracht.
Tekenen
William Beebe’s Bathysphere
Lezen
Een aantal jaar geleden stuitte ik op The Remarkable Life of William Beebe, door Carol Grant Gould. Een geweldige biografie over een van de laatste echte ontdekkingsreizigers (op planeet aarde).
Als bioloog/ornitholoog/alleskunner ondernam Beebe talloze expedities die moeilijk kort zijn samen te vatten, maar het meest tot de verbeelding spreken zijn diepzee-expedities met de Bathysphere. Vanuit deze kleine stalen bol daalde hij in 1930 aan een kabel tot bijna 1km diep in de oceaan en beschreef het wonderlijke, lichtgevende leven op deze diepte.
Het Bathysphere avontuur krijgt de aandacht in het vorig jaar verschenen Het Licht van de Diepzee van Brad Fox. Aan de hand van persoonlijke notities, tekeningen en foto’s wordt de expeditie in korte hoofdstukken verder uitgediept. Met uitstapjes naar zijn vriendschap met Theodore Roosevelt en zijn obsessie voor Charles Darwin en de Galapagos eilanden. Wat een fascinerend leven.
Luisteren
Smog was de band van Bill Callahan. Het album Wild Love (1995) opende met het nummer Bathysphere. Ik vind het nummer eerlijk gezegd niet heel leuk, maar deze kon gezien het thema van de week toch niet achterblijven?
Smog’s Cold Blooded Old Times kan ik dan wel heel erg waarderen. Van Bill Callahan zelf is overigens veel moois te beluisteren, zoals het breekbare Apocalypse (2011).
Tot volgende week!
- We would do well to listen to what they learned: Wipe out all of the lantern fish in the twilight zone, and we may well see a spike in global surface temperatures from which we can’t recover. – There’s a New Reason to Save Life in the Deep Ocean (NYT) ↩︎
-
5. Things become other things
Weer tijd voor een Strook met iets wat ik heb
getekendgefotografeerd, gelezen en geluisterd:Gefotografeerd
Afgelopen week wandelde ik 4 dagen over de West Highland Way in Schotland, tot aan Fort William. Daarom geen tekenwerk deze week, maar foto’s van het prachtige landschap.
Lezen
In Schotland las ik Things Become Other Things. In dit boek start Craig Mod aan een 300 mijl lange wandeling over Kii, een schiereiland van Japan. In detail beschrijft hij de Japanse cultuur. Zijn ontmoetingen, wat hij eet (pizza toast, in zogenaamde Kissa’s) en wat hij ziet. Hij laat je voelen hoe veel Japanse gebieden weliswaar kampen met een leegloop, maar er toch alles aan lijken te doen om hun identiteit te behouden. Hij documenteert dit, ook met foto’s. En al wandelend haalt hij herinneringen op aan een verloren vriend en zijn eigen jeugd in Amerika. Craig Mod verhuisde al 20 jaar geleden naar Japan, waardoor hij dit contrast als geen ander kan omschrijven.
Things become other Things op mijn e-reader. Sorry, zware boeken mochten niet in de backpack. Oorspronkelijk begon ik Craig Mod te volgen, omdat hij als ontwerper al toonaangevend was in mijn eigen tech-wereldje. De afgelopen jaren bouwde hij een trouwe groep volgelingen op met zijn nieuwsbrieven (Roden en Ridgeline) en projecten over wandelen in Japan. Ik vind ze al jaren heerlijk om te lezen. Tijdens de lockdowns wandelde ik ook wel eens met zijn Walk in Japan podcast aan. Hoge kwaliteit geluidsopnames die hij maakt tijdens het wandelen. Je waant je echt even op een andere plek. Heel maf.
Luisteren
In de bus door Schotland ging wederom de geweldige plaat SABLE, fAble van Bon Iver aan. Nu we het toch over things hebben:
Geen originele muziektip, I know, maar die krijgen jullie volgende week weer.
Tot volgende week!
-
4. Over paden
Een ontdekkingsreis, een kaart en jingly-jangly indiepop
Een nieuwe Strook, met iets wat ik heb gelezen, getekend en geluisterd:
Lezen
Komende week wandel ik een deel van de West Highland Way in Schotland. In On Trails (Over Paden) vraagt Robert Moor zich, tijdens het lopen van de 3000km lange Appalachian Trail, af hoe paden ontstaan. Dit leidt hem van miljoenen jaren oude fossielensporen, langs oude indianenpaden tot het navigatietalent van dieren als olifanten en mieren. Zelfs Kevin Kelly1 komt voorbij als het over digitale netwerken gaat.
Ik was bang dat dit boek té filosofisch zou zijn, maar Over Paden leest als een heerlijke mix tussen boeken zoals 1491 en Sapiens, luchtige wandelboeken zoals Bill Bryson’s Walk in the Woods en klassieke natuurschrijvers als Thoreau en John Muir.
In zijn zoektocht wordt het Robert Moor duidelijk dat paden ons helpen om de wereld beter te begrijpen. Wandelaars zijn zelden écht op zoek naar wildernis, maar naar eenvoud. Een ontsnapping uit de moderne beschaving met zijn zich vertakkende paden.
En die mieren? Die blijken de beste padenmakers van allemaal te zijn.
Tekenen
Mijn vader ging in de jaren ‘70 voor het eerst naar Ierland. Elk jaar markeerde hij op de kaart welke wegen hij had gereden2. Voor zijn verjaardag tekende ik alleen de wegen die hij destijds had gemarkeerd. De wegen vormen zo de contouren van het eiland, zonder dat ik de kustlijn zelf heb getekend.
Luisteren
Afgelopen maandag zag ik Naive Set en Nap Eyes bij Renée. Een sympathieke avond in Rotterdam. Je mag betalen wat je kan als entree en naast optredens is er ook ruimte voor een spreekbeurt. Het Nederlandse Naive Set maakt, zoals ze het zelf omschrijven, jingly-jangly indie pop en luister ik graag. Luister bijv. eens naar het opgewekte American Flag of het mooie No Relation.
Naive Set trok de aandacht van Nap Eyes, waarmee ze momenteel touren. De Canadese americana-band speelde belachelijk mooi, maar helaas moest ik vanwege mijn kapotte hersens toch eerder afhaken tijdens het concert. Gelukkig pakte ik mijn lievelingsnummer Everytime the Feeling nog mee. De band bleek ook op het podium gortdroge humor te hebben, iets wat ook terug te horen is in mijn andere favoriet: Mark Zuckerberg.
Is Mark Zuckerberg a ghost?
Maybe, maybe
Where are his hands?
And why don’t you ever see them in public?
- “Eén enkel pad reduceert de complexiteit en vergemakkelijkt het reizen, maar als je duizend paden met elkaar verbindt heb je opeens een doolhof waar je zonder gids niet uitkomt. Zo is ook internet een zo uitgebreid netwerk van paden dat het zelf een wildernis is geworden, ‘een niet in kaart gebracht, bijna woest gebied waar je letterlijk in kunt verdwalen’, schreef Kevin Kelly.”.
↩︎ - Inmiddels zijn er nog veel Ierse wegen bijgekomen. ↩︎
- “Eén enkel pad reduceert de complexiteit en vergemakkelijkt het reizen, maar als je duizend paden met elkaar verbindt heb je opeens een doolhof waar je zonder gids niet uitkomt. Zo is ook internet een zo uitgebreid netwerk van paden dat het zelf een wildernis is geworden, ‘een niet in kaart gebracht, bijna woest gebied waar je letterlijk in kunt verdwalen’, schreef Kevin Kelly.”.
-
3. Wisselwachter
Alweer iets wat ik heb getekend, gelezen en geluisterd:
Tekenen
De Zeilvis kan het snelste zwemmen van alle zeedieren op aarde. Omdat ik minder snel ben met stipjes zetten, deel ik in deze nieuwsbrief ook werk uit mijn archief.
Lezen
Vandaag vertelde Geert Mak in Donner Rotterdam wat de aanleiding was voor zijn nieuwe boek Wisselwachter. Hij las de brieven van journalist Martha Gellhorn (die o.a. op eigen initiatief meevoer bij de D-Day invasie) en zag dat deze gericht waren aan ene Harry Hopkins. Hopkins, de rechterhand van F.D. Roosevelt, bleek een bijzonder interessante man die een cruciale rol speelde bij de New Deal, maar ook in de 2e wereldoorlog in contact met zowel Churchill als Stalin.
Wisselwachter laat je de jaren ‘30 en ‘40 vanuit het Witte Huis beleven. Ik zit er momenteel midden in en kan het nauwelijks wegleggen. Vanwege de vele parallellen met de huidige tijd, maar vooral door de bijzondere, of dappere, personages zoals Eleanor Roosevelt en journalisten als William Shirer. Interessant om Mak vandaag over het boek te horen spreken, lees ook zeker zijn interview in NRC.
Twee geweldige boeken over 1933 – 1945. Shirer vanuit Duits perspectief, Mak vanuit Amerikaans perspectief.
Luisteren
Song Exploder is een geweldige podcast waarin liedjes samen met de artiest volledig uit elkaar worden geplukt. De artiesten vertellen én laten horen hoe het lied tot stand kwam. Zoals This is a Photograph van mijn favoriet Kevin Morby.
Maar wees gerust, het zijn niet alleen maar moeilijke indie artiesten die Ruben leuk vindt (MJ Lenderman, Big Thief, Waxahatchee!). Er zijn ook afleveringen met popartiesten als Sabrina Carpenter, of klassiekers zoals CSNY’s Our House, opgenomen met Graham Nash.
Tot volgende week!
-
2. Walvishaai
Duizenden puntjes, een familiegeschiedenis en Rotterdamse muziek
De nieuwsbrief heeft een naam: Strook. Denk aan een stuk papier, een fragment van een groter geheel en een subtiele verwijzing naar een persoonlijke gebeurtenis. Anyway, snel door met iets wat ik heb getekend, gelezen en geluisterd:
Tekenen
Eens in de zoveel tijd komt er een groter werk uit mijn handen. Mijn meest recente is de walvishaai, de grootste vis op aarde. Gemaakt door duizenden puntjes te maken met de fijnste micron pen.
Proces 
De grootste uitdaging voor mij is om te bepalen wanneer het werk af is. Sterk contrast is mooi, maar zodra de boel is dicht gestippeld is er geen weg meer terug. Het resultaat:
Wat zal ik nu gaan tekenen met deze techniek?
Lezen
In Het kleedje voor Hitler, onderzoekt Bas Von Benda-Beckmann het naziverleden van zijn Duitse familie. Centraal in het boek staat zijn oudtante Luise die trouwde met Alfred Jodl, een van de trouwste generaals van Adolf Hitler, en hem nog lang na zijn ter dood veroordeling verdedigde. Een erg interessant boek waarbij je als lezer aan de hand van zijn familiegeschiedenis, op basis van dagboeken en correspondentie, door de Duitse geschiedenis loopt. Van 19e eeuw tot aan de 2e wereldoorlog tot nu. Het naziregime sluipt zowel de Duitse maatschappij als zijn familie in. Von Benda-Beckmann schuwt de moeilijke vragen over zijn familie niet.
Hierbij spelen ook de brieven van zijn oudtante Tini een grote rol. Zij keerde zich eerder en nadrukkelijker dan haar familie af van het naziregime, en haar dagboeken en brieven geven een inkijk in de dilemma’s die dit meebracht. Zoals NRC schreef ‘als je het dichtslaat heb je bijna ongemerkt een stevige geschiedenisles van meer dan 600 pagina’s achter de kiezen‘.
Luisteren
The View From Up There staat hier al weken op repeat. Wat een prachtige, sfeervolle plaat van Nagasaki Swim. Gewoon uit Rotterdam. Favoriete nummers: Two Years Gone en Saving Up.
Tot volgende week!
-
Verhuizing. Lees verder op Substack.
-
1. Hello World
Mijn blog is vanaf deze week ook als wekelijkse nieuwsbrief op Substack. Voorlopig post ik hier ook door.
Op mijn blog verzamelde ik de afgelopen jaren wat ik graag lees, luister of teken. Volgens de statistieken wordt mijn website maandelijks door gemiddeld 3 bezoekers gelezen. Dat paste prima bij mijn beperkte ambities, maar ondertussen las ik zelf wel met veel plezier de blogs/nieuwsbrieven van Substackers zoals Rutger Otto, Dave Schut en Ruben van Dijk.
Na een overtuigend betoog van Ernst-Jan Pfauthin de podcast POM, besloot ik dat het tijd werd om over te stappen naar Substack. Ik verwacht minimaal 3 subscribers.
Bij deze de eerste editie, met iets wat ik heb getekend, gelezen en geluisterd:
Tekenen
Met witte en zwarte houtskool tekende ik een Arctic Wolf op gris A3 papier. Een opvolger voor de ijsbeer die ik eerder met dezelfde techniek tekende.
Lezen
In het boek Takeover beschrijft Timothy W. Ryback hoe Hitler op democratische wijze de macht grijpt in Duitsland tussen de zomer van 1932 en begin 1933. Dat blijkt minder vanzelfsprekend dan ik dacht. Zo staat Hitler na nieuwe verkiezingen flink op verlies en dreigt zijn partij in tweeën te splitsen. Met veel aandacht voor detail beschrijft Ryback hoe de onderhandelingen tussen rijkspresident Von Hindenburg en mogelijke coalitiegenoten verlopen. Politiek is het een chaotische periode, waardoor ook het boek soms lastig te volgen is.
Toch zouden we dit boek allemaal moeten lezen. Het is onthutsend om te lezen dat zijn coalitiegenoten verwachten dat Hitler eenmaal aan de macht beter in toom gehouden kan worden, terwijl Hitler zich herhaaldelijk uitspreekt voor een dictatuur. Ondanks dat wordt Hitler eind januari 1933 uitgeroepen tot kanselier. Binnen enkele weken is de democratie volledig ontmanteld.
Luisteren
De eerste luisterbeurt van Adrianne Lenker’s live album verward. Waar luister ik naar? Is dat een lachband? Is het opgenomen door een blikje? Het blijkt een collage van drie live optredens in Revolution Hall (Portland). Interviews in de rij, haar folk nummers, gemixed met improvisaties op het podium. Het klinkt magisch.
Voor wie zich eens wil verdiepen in Adrianne Lenker’s band Big Thief, maar wat overweldigd raakt, maakte ik deze easy listening lijst.
Tot volgende week!
-
Walvishaai
Whale Shark, A3 print Mijn nieuwste illustratie is van een walvishaai. Gemaakt door duizenden puntjes te maken met een de fijnste micron 005 pen.
-
Het kleedje voor Hitler
In Het kleedje voor Hitler, onderzoekt Bas Von Benda-Beckmann het naziverleden van zijn Duitse familie. Centraal in het boek staat zijn oudtante Luise die trouwde met Alfred Jodl, een van de trouwste generaals van Adolf Hitler, en hem nog lang na zijn ter dood veroordeling verdedigde. Een erg interessant boek waarbij je als lezer aan de hand van zijn familiegeschiedenis, op basis van dagboeken en correspondentie, door de Duitse geschiedenis loopt. Van 19e eeuw tot aan de 2e wereldoorlog tot nu. Het naziregime sluipt zowel de Duitse maatschappij als zijn familie in. Von Benda-Beckmann schuwt de moeilijke vragen over zijn familie niet.
Hierbij spelen ook de brieven van zijn oudtante Tini een grote rol. Zij keerde zich eerder an nadrukkelijker dan haar familie af van het naziregime, en haar dagboeken en brieven geven een inkijk in de dilemma’s die dit meebracht. Een boek om juist nu te lezen.
NL 
EN